Je gaat een stukje schrijven en dan opeens, tijdens het schrijven vraag je je af of je wel de juiste spellingsregels toepast. Wanneer schrijf je een D, T of een DT? Hoe zat het ook alweer met het ’t kofschip?En welke regels gelden er voor het vervoegen van Engelse werkwoorden in het Nederlands?
De basisregels zijn niet ingewikkeld, de vele uitzonderingen op de regels soms wel
Ik zet de belangrijkste voor je op een rij:
Schrijven in de tegenwoordige tijd is niet moeilijk. De meeste vervoegingen doe je van nature al goed, omdat je dan schrijft zoals je praat.
Het zijn de vervoegingen van de 2e en 3e persoon enkelvoud (jij & hij/zij) die vragen oproepen, maar eigenlijk zijn die juist heel makkelijk, want het is altijd stam + t. De stam is het hele werkwoord zonder EN, in de tegenwoordige tijd plak je daar een T aan vast. Eindigt de stam op een D, dan plak je er een T aan vast en wordt het dus DT.
Worden – WORD – hij wordt Komen – KOM – hij komt Schelden – SCHELD – hij scheldt
Maar dan komt de verleden tijd om de hoek kijken en wordt het opeens even moeilijker
Als jij niet veel met taal bezig bent is jouw kofschip waarschijnlijk diepgezonken en ligt het ergens te rotten op de bodem van de zee. Niet getreurd een beetje wrak duiken kan geen kwaad, jij kunt jouw basiskennis vast wel weer wat ophalen en dan begint het vanzelf allemaal weer te dagen.
Eindigt de stam van een werkwoord op één van de letters uit ’t kofschip, dus een t, k, f, s, ch of p, dan krijgt dit werkwoord in de verleden tijd een TE als uitgang en het voltooid deelwoord een T. Werkwoorden waarvan de stam op een andere letter eindigt, dus eentje die niet in ’t kofschip voorkomt, (b, d, g, l, m, n, r, v, w, z en alle klinkers) krijgen DE als uitgang en het voltooid deelwoord een D. Wél in ’t kofschip en dus TE en T Lekken – LEK – hij lekte – hij heeft gelekt Poffen – POF – hij pofte – hij heeft gepoft Kussen – KUS – hij kuste – hij heeft gekust
Niet in ’t kofschip en dus DE en D Dromen – DROM – hij droomde – hij heeft gedroomd Leven – LEV – hij leefde – hij heeft geleefd Voelen – VOEL – hij voelde – hij heeft gevoeld
Uitzondering op de regel: het moet wel om een zwak werkwoord gaan, want deze regel geldt niet voor sterke werkwoorden. Een zwak werkwoord verandert namelijk niet van klank, een sterk werkwoord wel en heeft geen TE of DE als uitgang. Maar ook dit zul je van nature al goed doen.
Worden – WORD – hij werd – hij is geworden Zitten – ZIT – hij zat – hij heeft gezeten Krijgen – KRIJG – hij kreeg – hij heeft gekregen
Hoe zit het dan met het vervoegen van Engelse werkwoorden?
De spellingscontrole van Word controleert alleen op Nederlandse woorden en Engelse woorden worden niet herkend. Hoe pak je dit aan? Wel, je begint weer met bovenstaande en je gaat uit van de stam van een werkwoord. Bij dubbele medeklinkers haal je er daar ook eentje vanaf, tenzij deze nodig is voor een goede uitspraak.
Stressen - STRES – hij strest -hij heeft gestrest (de extra S is niet nodig voor een goed uitspraak) Appen – APP – hij appt – hij heeft geappt (de extra P is wel nodig voor een goede uitspraak)
En bij sommige werkwoorden blijft de E ook in de stam behouden, omdat dit de uitspraak ten goede komt.
Timen – TIME – hij timede – hij heeft getimed Racen – RACE – hij racete – hij heeft geracet
Duizelt het je ondertussen een beetje? Dat kan ik me goed voorstellen!
Al deze regels zo bij elkaar opgesomd is wel heel veel informatie en wellicht dat jij nu denkt: “Dit ga ik nooit allemaal onthouden!”
En dan zijn dit nog niet eens alle regels en uitzonderingen, maar een begin om jou op weg te helpen.
De enige remedie, om het onder de knie te krijgen, is: veel schrijven, veel bewust bezig zijn met taal en controleren wat je schrijft. Bij twijfel ga je voor jezelf na of je het goed hebt gedaan en dan zie je vanzelf of het klopt of dat je aanpassingen moet doen. Soms kan je fouten maken ook uit de weg gaan, door je zin net iets anders te formuleren, zodat je een bepaalde werkwoordvorm ontwijkt.
Twijfel je daarna nog steeds? Roep dan mijn hulp in. Ik kan jouw teksten nakijken en verbeteren en ook bijhouden wat ik verbeter, zodat jij weet wat er fout was en hoe het verbeterd is.
In mijn voorgaande blogs kun je veel lezen over schrijven, en deel ik tips met jou zodat ook jij meer inspiratie krijgt. Je kunt je ook abonneren, zodat je nooit meer waardevolle informatie mist. En op mijn Instagram account @goedgeschreven_com deel ik nog veel vaker motiverende tips en informatie.